Τον κεντρικό πυρήνα της Πινακοθήκης του ιδρύματος Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄ αποτελεί η Συλλογή ευρωπαϊκών έργων τέχνης που αγοράστηκε το 1963 από τον αείμνηστο εθνάρχη Μακάριο Γ΄. 

 Τα έργα αυτά που ανήκαν στον γνωστό συλλέκτη και αρχαιολάτρη Νίκο Δίκαιο, πρόξενο της Κύπρου στην Λυών της Γαλλίας  επικεντρώνονται σε θέματα που αφορούν στη νεώτερη Ελλάδα και στον αγώνα της ανεξαρτησίας, αλλά περιλαμβάνουν και θέματα από τη Βίβλο, τη Μυθολογία καθώς και τοπία και προσωπογραφίες. 

 Στη  Συλλογή αυτή που καλύπτει την περίοδο από τον 15ο αιώνα, κυριαρχούν κυρίως τα έργα του 19ου αιώνα και παρουσιάζονται οι σημαντικότερες Σχολές δυτικοευρωπαϊκής ζωγραφικής, όπως η Ιταλική, η Γαλλική, η Φλαμανδική, η Γερμανική και η Ισπανική. 

Αν δεν είναι ορατή η εικονική περιδιάβαση, παρακαλώ κάντε αναβάθμιση από εδώ

Το σύνολο που παρουσιάζεται στις δύο αίθουσες της Πινακοθήκης στην εξωτερική πτέρυγα (Α΄ και Β΄ όρόφου) χαρακτηρίζεται ως εξαιρετικό αν και ανάμεσα στα γνήσια, χρονολογημένα και υπογραμμένα έργα υπάρχουν και κάποια έργα που αποτελούν αντίγραφα εποχής, ενώ άλλα αποτελούν προσχέδια φημισμένων ζωγράφων για ολοκληρωμένα μεγάλου μεγέθους έργα τους. 

Οι εξωτερικές αίθουσες της Πινακοθήκης στον Α΄ και Β΄ Όροφο εγκαινιάστηκαν στις 18 Ιανουαρίου 1982 και φιλοξενούν δυτικοευρωπαϊκούς πίνακες, χαρακτικά και χάρτες, ενώ οι εσωτερικές αίθουσες στους αντίστοιχους Ορόφους εγκαινιάστηκαν στις 19 Ιανουαρίου 1988 με έργα από την σύγχρονη κυπριακή και ελληνική ζωγραφική παραγωγή. 

 Σημαντική θέση στη Συλλογή της Πινακοθήκης κατέχουν τα έργα με ιστορικό θέμα, όπως εκείνα που απεικονίζουν την Ελληνική Επανάσταση του 1821, τον Κυπριακό Απελευθερωτικό Αγώνα του 1955-59 και την τουρκική εισβολή του 1974 στην Κύπρο αφού έχουν μια ιδιαίτερη σημασία για την ιστορία του Ελληνικού Έθνους και της Κύπρου.